“Improving the improved POTAperformer antenna.”
KJ6ER (Greg) heeft deze antenne niet uitgevonden, maar tot in de puntjes geperfectioneerd.
Meer details: https://whiteriverradio.com/wp-content/uploads/2023/07/POTA-PERformer-Antenna-by-KJ6ER-2023-03-1-1.pdf
Als je zijn maten en bouwinstructies nauwkeurig volgt, ontstaat een zeer efficiƫnte en portable antenne. Greg heeft enorm veel werk verricht met simuleren, bouwen en veldtesten. Alle lof.
(Link naar: Omschrijving en technische details , niet klaar)
Daarom lijkt het een beetje brutaal om het te proberen te verbeteren, laten we zeggen: voor mijn doel kon ik het verbeteren. Ik heb ook de simulaties gedaan en ook de praktijk getest en het klopt gewoon. Als snel is de SWR niet te verbeteren (<1:1.05). Het zou dom zijn om niet te proberen zijn maten zo dicht mogelijk te benaderen.
Wat te verbeteren?
1. Minder (grote) onderdelen.
De tripod bijvoorbeeld. Het stralingspatroon wordt door een metalen tripod enigsins beinvloed. Het moet redelijk stevig zijn en daardoor is enkel de wat duurdere / zwaardere variant geschikt. Ik berijd een scootmobiel, er is gewoon geen ruimte voor.
2. De choke.
Bij de meeste ontwerpen is er een FT-240 ringkern met zo veel mogelijk coax erdoor geregen. dit hangt direct aan de voet van de telescoop. Dit zorgt ervoor dat de coax niet als een radiaal gaat werken. Een extra onderdeel en ik houd er niet van als er dingen ergens aan hangen. De eigenschappen op 10 meter zijn wat minder.
3. Goed verkrijgbare onderdelen.
Als Amerikaan gebruikt hij uiteraard onderdelen die daar goed te verkrijgen zijn en is alles in inch een feet gemeten. Ik ga iets maken met Europese onderdelen en gebruik het metrische systeem.
4. Geschikt voor 10, 20 en 40 meter.
Deze antenne is te gebruiken tussen 6 en 20 M, met een loading coil ook op 40 M. Weer een onderdeel erbij. Als Novice mag ik op 10, 20 en 40 uitkomen, dus dat is mijn target.
5. Goedkoop.
De telescoop kost ca. 70 Euro en heeft geen metrische schroefdraad. De mijne komt uit China, kost ca.10 euro en heeft M10 schoefdraad. De glasvezel pennen zijn in feite de onderdelen van een tunnelkasje (25 pennen, ca 12,50 Euro). Ook 50 meter dun siliconensnoer kostte weinig. De FT240 core is wel in Nederland besteld, de rest van de onderdelen kun je in elke bouwmarkt krijgen.
6. De counterpoise draden met stekkertjes.
Hiermee kun je snel en makkelijk schakelen tussen alle banden. Zelf vind ik deze constructie tegelijkertijd geniaal uitgevonden en gevoelig voor storingen.

Het ontwerp.
Als alles is ingepakt bestaat het uit 2 pvc buizen van 5 cm doorsnede en 75 cm lang.
Dit materiaal is bedoeld als afvoer van bijvoorbeeld een wastafel.
Alle onderdelen zijn verwerkt in deze 2 buizen.
De coax is om de buis gewikkeld.
De bovenkant bevat een M10 koppelmoer.
Deze is bedoeld om de telescoop antenne in te schroeven.

Het onderste deel bevat een M8 koppelmoer hier wordt een “schroefstok” in gedraaid bij wijze van ‘groundspike’.
Zelfs in keiharde grond kan deze gemakkelijk in de grond gedraaid worden.
Het onderste deel bestaat uit twee met een mof gekoppelde delen, hierin zitten de schroefstok, 4 ingekorte vleespennen en de haspeltjes met siliconen snoer.
In het bovenste deel zijn de glasvezelpennen (12 in totaal) en de telescoop opgeborgen. Dit wordt bij elkaar gehouden door de 4 polyester spandraadjes.



Foto 3. Onderdelen uitgelegd, foto 4. Telescoop antenne en glasvezelpennen opgeborgen. Foto 5. Vleespennen en schroefstok opgeborgen.

Vlak onder de straler bevind zicht de loading-coil, bestaande uit 10 wikkelingen van 1,5 mm2 installatiedraad. (Zwart schakeldraad)
De spoel ‘verkort’ de telescoop zodat het gebruikt kan worden op de 40 meter band.
Deze is buiten spel te zetten met een ‘kortsluit stuk’, die met 2 vleugelmoertjes verwijderd kan worden als het op hogere frequenties gebruikt wordt.

In de buis is de choke op een plexiglas plaatje gemonteerd, als het geheel is dicht gelijmd kan het niet meer bewegen.
Het kan gemaakt worden met alle soorten draad, deze is gemaakt met verzilverd koper met een teflon mantel.

De coax bevat enkel aan het einde van de kabel een connector en is om de buis gewikkeld.
Een elastiekje voorkomt dat het afrolt.
In plaats van draden met stekkertjes gebruik ik drie setjes met draad.
Uit een stukje plexiglas zijn spoelhoudertjes gezaagd die precies in de buis schuiven.
Twee inkepingen dienen voor een elastiekje die de boel bij elkaar houd.

Opzetten en afbreken.
(Voor dit onderdeel ben ik nog foto’s aan het verzamelen)
Beide duren ca. 8 minuten. Bij opzetten duurt het tunen een beetje meer tijd. Bij het afbreken het netjes op wikkelen van coax, draden en touwtjes.
Stap 1. Alles uitpakken.
Een extra tasje is wel handig. Alles bij elkaar zijn het veel onderdeeltjes die je niet in het hoge gras kwijt wilt raken.
Foto 9. Alle onderdelen uitgepakt, coax afgewikkeld.
Stap 2. Spike in de grond draaien.
Foto 10. Kleine deel met spike in de grond.
Stap 3. Buizen in elkaar zetten en schoren met de 4 touwtjes.
Als dat een beetje strak gebeurd staat het erg stevig en kan niet omwaaien. (Zoals een tripod). De uiteinde van de touwtjes hebben een lusje die om de koppelmoer past. De vleespennen gaan schuin de grond in zodat de buis recht staat en de touwen iets gespannen.

Stap 4. Telescoop monteren en tot de juiste lengte uitschuiven.
Let op dat voor de lengte NIET de beste SWR gekozen wordt maar voor de beste resonantie.
Met een rolmaat moet de afstand gemeten worden vanaf de bovenkant van de choke tot de punt van de antenne.
Deze afstanden komen uit de volgende tabel:

Band | Frequentie | Telescoop (m) | Radialen (m) |
40 M * | 7,250 | 10,15 * | 10,06 |
30 M * | 10,125 | 7,28 * | 7,16 |
20 M | 14,250 | 5,21 | 5,03 |
17 M | 18,140 | 4,21 | 3,81 |
15 M | 21,325 | 3,63 | 3,11 |
12 M | 24,960 | 3,26 | 2,44 |
10 M | 28,500 | 2,99 | 1,95 |
6 M ** | 51,000 | 1,43 ** | 1,10 |
* Omdat de telescoop te kort is, moet de loading coil gebruikt worden.
** Met het kortsluit-stuk en de choke werd de straler te lang.
Stap 5. Draden afwikkelen en uitleggen voor de gewenste configuratie.
Je kunt 1 draad gebruiken voor een richtingseffect, 2 draden in elkaars verlengde (rondstralend, 40 M) of met een hoek van 90 graden, wat een richtingseffect geeft. Ik vind dat niet doorslaggevend en gebruik de rondstralende configuratie. Ook 4 draden (of meer) zijn mogelijk, maar volgens de simulaties voegt dat niet erg veel toe.

Montage van de draden aan de aard aansluiting.
Er zijn ring ogen aan de uiteinden gesoldeerd en kunnen makkelijk met een vleugelmoertje gemonteerd worden.
Dit is de 20 meter rondstralende configuratie, waarbij de draden in elkaars verlengde liggen.
stap 6. De glasvezelstokjes.
De glasvezelstokjes hebben aan de uiteinde aluminium buisjes, waardoor ze in elkaar gestoken kunnen worden.
Maak 4 sets van 3 stokjes, plaats ze eerst aan de uiteinde door ze iets schuin in de grond te steken en onder een beperkte buiging aan de draad te maken.
De pennen kwamen met plastic klemmetjes, die zich handig laten gebruiken. Plaats vervolgens in het midden van de draden (ook onder spanning) glasvezelpennen. De draad zakt nu niet meer door.

De draden maken een schuine hoek naar beneden. De hoogte van de uiteinde zijn ca. 50 cm.
Stap 7. finetunen.
Nu kun je de schuinte van de draden wijzigen (Impedantie).
Is het maximale bereikt kun je de telescoop nog iets verlengen of verkorten (resonantie).
Afhankelijk van de eigenschappen van de grond kun je altijd onder 1,3 komen, 1,03 is het maximale wat ik heb gemeten.
Als je snel wilt zijn gebruik je een antenne-tuner, iets minder efficiƫnt.



Afbeeldingen 14, 15 en 16 SWR metingen op 10, 20 en 40 Meter
(Link naar: Bouwbeschrijving, niet klaar)